5. Interjektionen sind Wörter, mit denen Gefühle ausgedrückt oder Aufmerksamkeit auf sich gezogen werden. Die am häufigsten verwandten Interjektionen in Esperanto sind:
Adiaŭ! |
– Tschüss! Ade!
| Fi! |
– Igitt!
| Ho! |
– Ach! Oh! Oje!
|
|
|
Hura! |
– Hurra!
| Nu! |
– Na!
| Ve! |
– Wehe! (Ho ve! O weh! )
| Ho Ve! |
– O weh! Herrje! Ach!
|
|
Ebenso können auch Adverbien und Verben im Imperativ als Interjektionen gebraucht werden.
Attentu! |
– Pass auf!
| Aŭskultu! |
– Höre zu!
| Bonvenu! |
– Willkommen!
| Antaŭen! |
– Vorwärts!
|
|
Bone! |
– Gut!
| For! |
– Weg! Verschwinde!
| Ja! |
– In der Tat! Gewiss!
| Jen! |
– Da! Sieh da!
|
|
Anmerkung: Die Interjektion fi wird manchmal als Pejorativ-Präfix gebraucht und hat dann dieselbe Bedeutung wie das entsprechende Suffix -aĉ-. Beispiele sind fibirdo, „widerlicher Vogel“ und fiĉevalo, „hässlicher Gaul“.
Permesu ke mi diru kelkajn vortojn pri la vivo de Aleksandro Granda, kiu ne estis matura viro sed havis nur dudek jarojn kiam li fariĝis reĝo. Liaj gepatroj estis tre zorge edukintaj lin, kaj la filozofo Aristotelo, kiun li tre alte estimis, estis unu el liaj instruistoj. Aleksandro firme tenadis sian propran reĝolandon, kaj ankaŭ Grekujon, kiun lia patro estis venkinta; krom tio, li faris militadojn kontraŭ diversaj fremdaj landoj, unue en Azio, tiam en Afriko, kie li fondis urbon, kaj ĝin nomis Aleksandrio. Aleksandrio nepre estis belega riĉa urbo. Tie troviĝis* poste la fama Aleksandria biblioteko. Se ĝi ne estus detruita de fajro, en la daŭro de iuj militadoj, ni sendube konus multe pli bone la sciadon de la antikvaj grekoj, kiuj verŝajne estis la plej klera popolo iam vivinta en Eŭropo. Venkinte Egipton, Aleksandro reiris en Azion, ĝis ties tre orienta kaj suda partoj, venkante ĉiujn ĉie, kvazaŭ ili estus la plej malkuraĝaj popolaĉoj en la mondo. Sed spite ĉies petoj li estis obstinaĉe nezorgema pri sia sano, kaj subite, ho ve, li mortis pro febro, tricent dudek tri jarojn antaŭ Kristo. Se li ne estus tiel frue mortinta, kiel multe li estus eble farinta! Li esperis venki Hispanujon, Italujon, kaj, mallongavorte, tiom de la okcidenta mondo kiom li jam posedis de la orienta. Tiam li celis kunigi ĉion en unu vastan imperion, kvazaŭ por fari el la mondo unu grandan familion. Li intencis ke la milionoj da enloĝantoj akceptu komunajn leĝojn kaj kutimojn, eĉ komunan lingvon, -- kredeble la grekan. Eble li ja havis la kapablecon por fari ĉion ĉi. Estas pro tio ke oni ofte aŭdas la diron „Aleksandro sopiris je aliaj mondoj por venki.“ Tamen, kiel malgranda estis tiu mondo kiun li konis! La tiamuloj konis nur malgrandan parton de Afriko, de Azio, eĉ de Eŭropo. Ili sciis nenion pri Anglujo, aŭ pri la vastaj kontinentoj Aŭstralio, norda kaj suda Ameriko.
Anmerkung: Die Benutzung von „troviĝi“ und auch von „sin trovi“, „kuŝi“, „stari“ und „sidi“ in einer Bedeutung, die nicht weit von der von „esti“ ist, vermeidet die monotone Wiederholung von Formen von „esti“, wie im Deutschen aus ähnlichen Gründen in Erzählungen liegen, befinden, gelegen sein, stehen usw. verwendet werden:
Multaj vilaĝoj troviĝas tie. |
– Dort befinden sich viele Dörfer.
|
Egipto troviĝas en la nordorienta parto de Afriko. |
– Ägypten befindet sich im nordöstlichen Teil Afrikas.
|
Li sin trovis sola en la dezerto. |
– Er befand sich alleine in der Wüste.
|
La urbo kuŝis inter du lagoj. |
– Die Stadt lag zwischen zwei Seen.
|
Sur la montflanko sidis vilaĝeto. |
– An der Bergflanke stand ein kleines Dorf.
|