2. Die Verhältnisse, die Präpositionen ausdrücken, können verschiedener Art sein. Wie im Deutschen können bestimmte Präpositionen sowohl örtliche als auch zeitliche Umstände ausdrücken:
Präpositionen
ĉirkaŭ |
– etwa, ungefähr
| de |
– seit, ab, von ... an
| en |
– in, während
| ĝis |
– bis
| inter |
– zwischen
| je |
– um, an, (zu)
| post |
– nach
| dum |
– während
| antaŭ |
– vor
| |
Einige Beispiele
Mi foriros ĉirkaŭ junio. |
– Ich werde etwa im Juni weggehen.
| De tiu horo mi estis via amiko. |
– Von dieser Stunde an war ich dein Freund.
| En la tuta monato neĝis. |
– Es schneite den (im) ganzen Monat.
| Ĝis nun li ne vidis vin. |
– Bis jetzt hat er dich nicht gesehen.
| Inter marto kaj junio mi iros tien. |
– Ich werde zwischen März und Juni dorthin gehen.
| Je malfrua horo li foriris. |
– Er ging weg zu einer späten Stunde.
| Ŝi ne restis tie post julio. |
– Sie blieb nicht nach Juli (länger als bis im Juli).
| Mi iris tien dum pluvis . |
– Ich ging dorthin während es regnete.
| Antaŭ ne longe mi vokis vin. |
– Vor nicht all zu langer Zeit rief ich dich an.
| |
3. Genau wie im Deutschen (aber anders als in vielen anderen Sprachen) kann antaŭ heißen vor, im Sinne von bevor (wenn ein Zeitpunkt folgt) oder im Sinne von „es ist soundsolange her, dass ...“ (wenn eine Zeitspanne folgt und das Verb in der Vergangenheitsform [-is] ist). Da wir jedoch – wie erwähnt – im Deutschen auch keinen Unterschied machen, kann man das getrost wieder vergessen. Zum besseren Verständnis trotzdem noch einige Beispiele:
Antaŭ dimanĉo mi foriros. |
– Ich werde vor Sonntag weggehen. (Zeitpunkt)
|
Mi vidis lin antaŭ tiu tago. |
– Ich sah ihn vor diesem Tag. (Zeitpunkt)
|
Antaŭ multaj jaroj mi trovis ĝin. |
– Ich fand es vor vielen Jahre (Zeitspanne)
|
Mi rompis ĝin antaŭ longa tempo. |
– Ich machte es vor langer Zeit kaputt. (Zeitspanne)
|
Li venis antaŭ ne longe. |
– Er kam vor kurzer Zeit. (Zeitspanne)
|
Antaŭ multaj jaroj ni preferis resti en nia malgranda domo trans la rivero, dum la tuta aŭtuno. Sed nun ni restas tie nur ĝis oktobro. De aŭgusto ĝis oktobro la vetero estas tre agrabla tie, sed baldaŭ post tiu monato la fortaj ventoj blovas, kaj la folioj komencas fali. La frosto kovras la teron, kaj baldaŭ neĝas tre ofte. Ju pli nudaj estas la arboj, des pli malbelaj ili ŝajnas. La vetero antaŭ novembro ne estas tro malvarma, sed post tiu monato ni opinias ke la urbo estas pli agrabla ol domo inter kampoj kaj arboj, trans larĝa rivero.
La frosto, neĝo kaj glacio kovras la teron en decembro, januaro kaj februaro. Sed la monato septembro ŝajnas tre agrabla, pro siaj multaj plezuroj. La viroj laboras energie en la kampoj, de la mateno ĝis la vespero. Ili rikoltas la flavan grenon, kaj kolektas la fruktojn. Sed je dimanĉo oni ne laboras tiel energie, sed dormas ĝis malfrua horo, tial ke je tiu tago oni ripozas. Je lundo oni komencas labori tre frue, kaj je mardo oni ankaŭ laboras energie.
En septembro la vojoj ne estas tro kotaj, kaj longaj promenoj estas ofte agrablaj. Ju pli ofte mi promenas kun miaj amikoj, des pli multe mi ŝatas tiajn promenojn. Sed hieraŭ mi estis tre laca post la promeno, tial mi ripozis sur granda mola seĝo. Antaŭ ne longe la patro promenis kun mi, sed ni ne estis tiel lacaj je tiu tago. Ŝajnas ke ju pli ofte ni promenas, des malpli lacaj ni estas post la promenoj. Post ne longe mi estos pli forta.